TÓC NGUYỆN
Mỹ Huyền
Tay cầm theo quyển sách cũ đã ố vàng ba gửi từ Việt Nam qua, con bước ra vườn sau nhờ cơn gió cuối hạ hong khô mái tóc ướt dài. Rảo bước quanh vườn để biết rằng cỏ cây đã lớn. Giàn nho con trồng mấy năm giờ mới bắt đầu xum xuê từng chùm xinh xắn, nép sau những tầng lá xanh um trông thật dễ thương. Quanh vườn rực rỡ nhiều sắc hoa đủ loại như thể mùa xuân chưa bao giờ tàn. Con ngồi trên bậc thềm cạnh bụi hồng đỏ thắm, thả hồn theo gió chiều thoảng nhẹ hương hoa. Thảm cỏ vừa mới cắt cũng ngan ngát quyện vào không gian ấm nắng của buổi chiều cuối hạ. Thỉnh thoảng có tiếng chim ríu rít gọi bầy. Cành lá lao xao, hoa quả cười khúc khích. Tiết trời se lạnh. Vài sợi tóc nghịch ngợm lòa xòa vì gợn gió heo may. Từng ngón tay mân mê luồng vào kẽ tóc. Sợi ngắn sợi dài đưa tâm trí bồng bềnh về với một quá khứ không thể nào quên...
Ngày xưa có một bà mẹ trẻ tóc dài đến tận thắt lưng, tay dắt theo một đứa bé gái khoảng 8 tuổi bước vào cổng chùa. Người mẹ chắp tay cung kính chào vị sư áo nâu. Sư đáp lễ với cùng một cử chỉ. Lời người lớn nói chuyện với nhau cô bé không để ý hiểu. Mẹ lẳng lặng theo vị sư vào trong, bé gái ở lại ngoài sân vui chơi cùng chú điệu. Một lúc lâu sau, người mẹ trở ra, đứa bé vô tư hớn hở nắm tay mẹ tung tăng ra về, không quên vẫy tay chào tạm biệt chú điệu. Trái tim ngây thơ của bé gái làm sao có thể thấu hiểu được ý nghĩa của lần đó đến chùa, cũng như cô bé quá nhỏ để ngước nhìn chiếc khăn chít trên đầu mẹ thay cho mái tóc mượt dài vừa buông xuống vì đấng sinh thành của mẹ. Sau nhiều tháng bất lực nhìn cha đau đớn trên giường bệnh ở tuổi tám mươi mà không có thuốc trị, mà hai dòng nước mắt của người con hiếu thảo không thể chuyển hóa được cơn đau của cha, mẹ quyết định buông bỏ suối tóc thề, cầu mong hồng ân chư phật níu kéo thời gian cha còn trên trần thế, như níu kéo một tình thương duy nhất mà người mẹ trẻ có được trên đời...
Sau lần đó, ông sống thêm được bốn năm. Trong bốn năm ấy, mái tóc cô bé ngày một dài thêm và thật đẹp vì được mẹ chăm sóc thật kỹ mỗi ngày. Mẹ muốn mái tóc cô bé giống mái tóc mẹ ngày xưa. Ai cũng khen mái tóc cô bé đen nhánh mượt mà. Mẹ nấu trái bồ kết gội đầu cho cô bé, mỗi ngày hai bận sáng chiều mẹ chải tóc vuốt ve. Mỗi lần như thế cô bé ngây thơ hỏi mái tóc dài của mẹ đâu, “ông sư lấy tóc mẹ làm gì”. Những lần hỏi, cô bé chỉ thấy đôi môi mẹ mỉm cười mà không hề thấy đôi mắt me long lanh những giọt buồn u uẩn, như cố nén cho lệ chảy ngược vào trong.
Mẹ nhìn bé như nhìn lại hình ảnh của người ngày xưa. Cô bé làm sao hiểu được tâm tình của mẹ khi cô chỉ mới biết nhìn đời với đôi mắt vô tư, để rồi khi lớn lên mà tâm hồn cô vẫn còn non nớt dại khờ chưa biết nghĩ suy. Rồi ở tuổi mới lớn, cắp sách đến trường, nghe theo bạn bè cô cắt mái tóc xanh. Đôi mắt mẹ từ đó buồn xa xăm. Tâm hồn cô vẫn luôn hồn nhiên, ngây ngô quá đến nỗi chẳng nhận ra sự đổi thay gì, nên không biết xin lỗi, cũng chẳng biết an ủi mẹ một lời. Cô bé hai buổi đi-về trong im lặng, vô tư. Ba yêu mẹ thương con nên làm người hòa giải. Ba thay cô an ủi mẹ, nói rằng mái tóc con gái mình rồi lại dài ra. Ba biết là mẹ rất rõ sự vô thường của một kiếp sống, huống chi là những sợi tóc não phiền kia mẹ đã từng buông bỏ, nên ba biết là mẹ không phải giận hờn gì đứa con gái giống mẹ nhất trong ba chị em, mà, mẹ chỉ buồn vì nhớ lại cái ngày mà mẹ xuống tóc, nhớ ông ngoại. Ba bảo rằng mẹ không giận con, chỉ vì con không hiểu được ý lòng của mẹ mỗi khi mẹ chăm sóc mái tóc của cô, từ đó dẫn đến hành động vô ý của mình, rồi chạm đến nỗi buồn đau của mẹ năm xưa khi ông mất. Ba khuyên nhủ, phân tích cho cô hiểu tâm tư mẹ để cô nhận rõ lỗi lầm: lỗi tự ý cắt tóc mà không xin phép ba hoặc mẹ. Nhờ ba, cô mới hiểu được ý nghĩa của hai hàng nước mắt ấy. Một bên mẹ khóc vì sớm mất bà khi mẹ chưa tròn mười lăm, một bên mẹ khóc vì vừa mới mất ông, chỉ vì nghèo không tiền chữa trị... Kể từ đó cô cố gắng học giỏi để mong chuộc lại lỗi ngày qua. Cô mong sao cho thời gian trôi qua thật nhanh để mái tóc chóng dài như cũ...
Rồi mái tóc cũng dài ra, dài theo dòng đời xuôi chảy. Lỗi lầm xưa lui dần vào dĩ vãng. Cho đến nay đã mười lăm năm trôi qua mà mẹ chưa một lần nhắc lại lỗi của con. Bao lần mái tóc dài thêm, con đắn đo khi muốn cắt. Tóc rụng rơi vương vãi trên nền, nhắc nhở một thời khi tuổi còn vụng dại...
Dưới bóng hoàng hôn nơi đất khách, đứa bé ngày xưa bây giờ ngồi đây tự sám hối lỗi lầm cho một thời vô tư đến nỗi vô tâm...
Có hạt bụi nào rơi vào khoé mắt không mà sao con thấy xốn xang quá. Lúc đưa tay vuốt lại mái tóc đã khô, để chắc rằng tóc xưa còn đó, con giật mình bởi cảm giác đau nhói nơi cánh tay, thì ra con chạm phải gai hoa hồng. Một chấm ẩn hồng, rướm máu, sắc đỏ tươi như màu đỏ của đoá hồng sáng nay con cài trên ngực áo...
Gió lật từng trang sách, như thể tìm kiếm điều gì bí ẩn bên trong. Một tờ giấy rơi ra. Con lặng người trong giây phút. “Con thương, ...”. Ngửa mặt nhìn trời để cố ngăn nước mắt chảy xuôi. Bên lưng trời, bầy chim về muộn vỗ cánh qua những áng mây hồng, để lại giữa hoàng hôn những đường nét thiêng liêng vô tận...
“Nước biển mênh mông không đong đầy tình Mẹ
Mây trời lồng lộng không phủ kín công Cha”
Quyển sách trên tay con vẫn chưa kịp đọc. Gió đêm làm lạnh vai gầy. Ôm siết sách vào lòng mà cảm nghe được hơi ấm của hai đấng sinh thành dưỡng dục chạy thấu vào tim. Nỗi nhớ thương và lòng thành sám hối xin hướng vọng về cho Người đang ở tận phương trời xa xăm...
Ngoài song cửa, ánh trăng thượng huyền cũng vừa mới nhú sau những vệt mây đêm, lung linh soi xuống vườn một vầng sáng thật dịu hiền như tình Mẹ. Màn đêm dày đặc những vì sao. Và Ba là một trong những vì sao trên ấy.
Phút giây ngửa mặt nhìn giãi ngân hà lấp lánh, chợt nhớ mấy câu thơ con đã làm từ rất lâu, rồi lẩm nhẩm như lời con đang khấn nguyện.
Nhấp nháy trong con niềm khao khát
Bao muộn phiền vất vả chảy về con...
Toronto, Mùa Vu Lan...