MẸ và TÔI
Thiện Đạo & Đức Ngọc
“Đồ ăn như vầy mà bảo con ăn hả? Thấy mà ghê! Con không ăn đâu.” Tuấn sẵn tay hất cả mâm cơm xuống bàn tung toé rồi kéo áo, bỏ nhà đi ra, ngoài đường có xe sang trọng đang chờ.
Tội nghiệp mẹ Tuấn, bà cụ đă gần sáu mươi tuổi, chạy theo con năn nỉ khóc than thảm thiết xin con đừng đi, hăy ở lại với mẹ. Cụ vấp té, vậy mà đứa con một thân yêu của bà vẫn thản nhiên, c̣n quay lại mỉm cười khinh khỉnh. Thế là mất tất cả.
Xe đă mất hút từ lâu mà bà cụ vẫn ngồi ngó theo măi tới nhá nhem tối, cụ thất thiểu trở vào nhà, ôm ảnh chồng vào ḷng nức nở khóc. Cơn đau đớn xé nát ḷng bà cụ. Cụ ngồi dậy, tay lượm từng khứa cá, miếng đậu, rồi lảm nhảm nói chuyện với con “Tuấn con! Đây là thức ăn mẹ đă đổi nó bằng mồ hôi nước mắt của mẹ. Con có thấy không? Cá mẹ kho ngon như thế này, phần đầu, phần xương mẹ gặm, phần nạc mẹ dành cho con, mà con nỡ ḷng nào mà vất bỏ nó đi, con vất bỏ t́nh thương của mẹ cho con hả Tuấn?” Cụ lượm bỏ vào trong chén mấy miếng đậu hủ chiên, cải xào, cá kho, cụ để lên bàn và đưa hai bàn tay ra mà phân bua với con “Đây nè, con có thấy hai bàn tay mẹ đây không? Ở Việt Nam, bàn tay này vuốt ve từng cọng rau muống bán kiếm tiền nuôi con. Mẹ c̣n nhớ ngày con c̣n bé, mẹ thương con hơn cả bản thân ḿnh, trong mùng có con muổi, mẹ sợ nó cắn con, mẹ vén tay áo lên cho muổi cắn, để con được ngủ yên. Qua tới Mỹ, đôi tay của mẹ lại tiếp tục trau chuốt từng cây cải, mớ rau cho chợ để được trả tiền về lo cho con. Nè! Con nh́n hai tay mẹ nó chai cứng đây nè! Mẹ làm việc cực lắm con ạ, chắt chiu từng đồng, mua quần áo mới cho con vậy mà con nỡ ném nó vào thùng rác! Mẹ lấy xếp lại mà nước mắt lả chả rơi. Hồi c̣n nhỏ mẹ dẫn con đi Chùa, con c̣n biết lạy Phật, đến khi con vào High School th́ lại cho mẹ là mê tín. Con không theo mẹ đi Chùa nữa! Tới nay mẹ mất con rồi!” nói tới đó bà cụ khóc thật thảm thiết…
Tới sáng, cụ ḷm c̣m ngồi dậy, đi rữa mặt; chợt nh́n vào gương, bỗng cụ la lớn “Trời ơi! Sao tóc tôi bạc trắng như thế này?” rồi hai tay ôm mặt khóc. Đây là lần đầu tiên cụ chú ư tới nhan sắc của ḿnh, v́ từ ngay chồng chết, cụ không c̣n muốn soi gương nữa. Chưa đầy 60 tuổi mà đă trở thành một cụ già bảy, tám chục tuổi.
Tết Mậu Thân, xóm Lăng Cha Cả bị pháo kích dữ dội, mẹ cụ qua đời, cụ bơ vơ một ḿnh. Cụ được nhà bạn trai từ tấm bé xin hỏi cưới cho con trai. Cụ được êm ấm và hạnh phúc, nào ngờ hai năm sau lại phải chôn chồng v́ anh là lính dù. Rồi năm 1975, Việt cộng vào, cụ đươc hàng xóm mách vượt biên qua Mỹ cho con ăn học cho đở tấm thân của nó. V́ thương con, cụ đem hết tiền dành dụm của mấy năm làm nghề bán rau muống và qua được tới Mỹ. Trong 2 năm đầu, Tuấn con của cụ c̣n đi học về đúng giờ, v́ không biết tiếng Anh nên không theo dơi được sự học của con, cho đến nay, tất cả đều tan nát…
O o O o
Tuấn ngày nào trông khỏe mạnh trắng trẻo, c̣n ngày hôm nay là một tấm thân tàn ma dại, nặng nhọc bước lên trên sân Chùa, trong bộ quần áo rách rưới dơ bẩn, Tuấn đến quỳ gối dưới tượng Quán Thế Âm Bồ Tát mà ngày xa xưa Tuấn đi với mẹ, trước khi vào Chùa, Tuấn theo lời mẹ cúi đầu đảnh lễ, rồi hôm nay tâm sự cùng Phật Bà …
“Con kính lạy Đức Mẹ Quán Thế Âm, hôm nay sức khỏe của con đă suy kiệt sau hơn một năm vất vưởng đầu đường xó chợ để đi t́m mẹ, mà không sao t́m thấy được. Đang vào Đông, trời lạnh lắm, áo quần rách rưới này không đủ che chở cho thân con, lại thêm bệnh hoạn, thiếu ăn. Con biết những lời nói này có thể là lời nói sau cùng của con với Mẹ Quán Thế Âm. Nếu con không sống tới ngày mai th́ Mẹ kính mến, xin Mẹ cứu độ cho mẹ của con được b́nh an, khỏe mạnh; c̣n con, th́ mẹ hăy biến con thành đôi guốc dưới chân mẹ của con để bù đắp phần nào tội lỗi của con đă tạo ra… Tiếng niệm Phật vang lên, Nam Mô Đại Từ Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát, càng về khuya tiếng niệm Phật càng bị đứt đoạn và tới 4, 5 giờ sáng th́ không c̣n nghe nữa!
Sáng sớm, vị sư già trụ tŕ Chùa Phật Bà, mở cửa chánh điện chợt thấy một người nằm gục dưới chân tượng Quán Thế Âm. Sư ông chạy tới, thấy một thanh niên chỉ c̣n da với xương trong bộ quần áo tả tơi, hơi thở c̣n rất yếu. Sư ông cố xốc người thanh niên dậy và d́u vào trong Chùa. Sau hơn 2 ngày chạy chữa, Tuấn lần lần hồi phục. Thấy Sư ông mở cửa vào, Tuấn cố tuột xuống giường, quỳ gối, chấp tay vái lạy. Sư ông đở Tuấn dậy: “Hoàn cảnh của con ra sao mà đến nông nổi này!”
“Con là đứa con bất hiếu, sống với mẹ, được mẹ nuôi ăn học mà không lo, nghe lời bạn xấu gia nhập băng đảng bán x́ ke …” Tuấn lần lượt kể hết sự hoạn nạn trong chốn tù tội, lang thang đầu đường xó chợ và phát nguyện mỗi đêm về đây quỳ gối trước Phật Bà mà sám hối tội lỗi của ḿnh, đến hôm nay và không c̣n đủ sức nữa.
“Hoàn cảnh của con đáng thương chớ không đáng ghét, nếu tiện con ở lại với Chùa, hằng ngày lo Phật sự và từ nay con là đệ tử của thầy, con sẽ đi trên con đường Phật đạo như thầy vậy, con nghĩ sao?”
Tuấn quỳ gối chắp tay đảnh lễ ba lạy, ràn rụa nước mắt nói trong sự hoan lạc: “Từ nay con là đệ tử của Thầy, nguyện suốt đời giữ đạo”. Sư ông đứng dậy lấy tay xoa đầu Tuấn mỉm cười rồi lần bước vào trong.
Thế rồi thời gian trôi măi. Xuân đi xuân đến bấy nhiêu lần, một nhà sư đang quỳ gối lần tràng hạt, miệng niệm Phật Quán Thế Âm, cầu xin được gặp lại mẹ hiền không bao giờ ngơi nghỉ. Nhà sư đó không ai khác hơn là Tuấn xấu xa thuở nọ.
Một buổi chiều mùa Đông, trời lắm sương mù, nhà sư đang đứng hướng mặt về phía Phật Bà mà cầu nguyện. Thấy có 4 người hai già, một cô gái và một bà lăo đang cố d́u dắt bước vào sân chùa. Bà cụ tóc bạc phơ ốm yếu lắm, cùng nhau quỳ dưới tượng Phật đảnh lễ. Nhà sư đến gần rồi lảo đảo muốn té, miệng há hốc muốn kêu lên thật to mà không ra lời, “Mẹ! Mẹ của con đây rồi!” Nhưng nhớ ra điều ǵ nhà sư quay mặt đi để ḍng nước mắt tuôn không ngớt rồi rảo bước nhanh vào trong; một lúc lâu mới quay trở ra, chắp tay bạch rằng: “Thưa các thí chủ, Sư ông trụ tŕ v́ bệnh nặng Sư ông không ra được, xin các thí chủ theo bần tăng”. Vào pḥng khách nhà sư đở Sư ông ra ngồi ở ghế để tiếp chuyện, nhà sư lánh mặt vào trong.
Sư ông ôn tồn hỏi chuyện mỗi người về sự tu tập, về cơ duyên nào mà được tới Chùa, ai cũng được vui vẻ cả. Tới phần cụ bà, Sư ông hỏi: “Có phải cụ trước đây là đệ tử của bản Chùa không? Và v́ sao lại vắng xa tới nay mới trở lại?” Cụ bà đôi mắt ửng đỏ mơ màng kể đời ḿnh cho Sư ông nghe: “Kính thưa Thầy! Khi qua tới Mỹ, đời sống tạm yên ổn, con được đi làm về nuôi con, thằng con mà Thầy đă thấy ngày trước, lên trung học, nó không đi học nữa mà đi theo băng đảng bán x́-ke. Con th́ lo làm việc kiếm tiền nuôi nó mà nó đâu có biết mẹ của nó rất cực nhọc. Tới một ngày, nó vứt quần áo cơm canh xuống đất để ra đi! Nó đi mang theo cả linh hồn của con đi, con trở thành người ngây dại. Việc làm không c̣n, không tiền trả tiền nhà bị đuổi ra, nhớ tới người quen ở dưới Los, nên con lấy hết tiền đi xe xuống mà t́m nhưng khi xuống xe, con không biết t́m ở đâu thế là con lang thang đầu đường xó chợ xin ăn qua ngày.”
“Tấm thân tàn lê lết đó đây với cát bụi thời gian không biết mấy năm qua! Có đêm đông lạnh quá, con đến ngủ ở bờ tường rào của nhị vị đây. Trời rất lạnh, nhị vị đem con vào nhà cho chỗ ngủ và chăm sóc con cho tới ngày nay. Đôi mắt con đă mù v́ thương đau khóc hoài.” Cụ nhắm nghiền đôi mắt mà ḍng lệ cứ tuôn chảy theo lời thuật của cụ.
Sư ông hỏi: “Có phải thằng bé ngày trước tên Tuấn không?”
“Dạ phải. Nó là đứa con bất hiếu của con, đă xa cách lâu lắm, không rơ sống chết thế nào.” Trầm ngâm một lúc, Sư ông nói: “Cụ là đệ tử của Chùa, nay Chùa có nhà dưỡng lăo, bần Tăng muốn cụ về đây tá túc cho đến ngày về với Phật, cụ nghĩ sao?”
“Dạ, đó là ước vọng sau cùng của con.”
“Vậy th́ ngay bây giờ cụ sẽ ở lại đây, có người chăm sóc cho cụ.”
Sư ông nói tới đây rồi lần bước vào trong, thấy Tuấn đứng khóc như đứa trẻ thơ không biết từ lúc nào. V́ mặc cảm tội lỗi Tuấn không dám ra nh́n mẹ để những lưỡi dao hối hận cắt rách nát ḷng đau!
Cụ bà quay sang hai ân nhân: “Mạng sống của tôi c̣n tới ngày hôm nay là nhờ ơn nuôi dưỡng của ông bà. Thật tôi không biết lấy ǵ đền đáp công ơn nầy! Nếu tôi c̣n đứng vững tôi sẽ quỳ xuống lạy mà tạ ơn. Kiếp này không đền đáp được xin hẹn lại kiếp sau.”
Hai vợ chồng chạy lại ôm lấy cụ cảm mến và nói: “Ḿnh cùng giống ṇi lưu lạc nơi đất khách, giúp nhau lúc hoạn nạn là bổn phẩn cụ ạ. Cụ c̣n nhớ Thầy trụ tŕ Tu Viện Hộ Pháp khi chúng ta cùng đi Chùa có nói: “Tất cả sự việc xảy ra cho đời ta, đều có cơ duyên và nhân quả. Hôm nay làm việc thiện, ngày mai nhận quả lành đó cụ.”
Đôi môi khô héo nhoẻn miệng cười, rồi đôi tay xiết chặt đôi bàn tay từ giả trong hạnh phúc an lạc vô biên.
Và từ đó, bà cụ được sống dưới sự chăm sóc của con ḿnh mà cụ không biết. Có nhiều Phật tử trong Chùa xin chăm sóc thay cho Thầy mà Thầy không chịu và nói: “Đây là mẹ ruột của tôi v́ ngày xưa tôi gây quá nhiều lỗi lầm với mẹ, nên hôm nay tôi phải tự tay chăm sóc để chuộc lại phần nào tội lỗi xưa”. Và rồi nếu ai để ư thấy Thầy mặc lại bộ quần áo rách rưới khi xưa, đầu đội tóc giả quỳ lạy dưới chân giường của mẹ sau khóa lễ Phật xong, Thầy lạy, lạy măi để cầu sám hối bao lỗi lầm đă tạo ra với mẹ!
Thời gian trôi qua đă hơn hai năm, một đứa con hiếu thảo phụng sự mẹ từ miếng cơm chén nước, đút cho mẹ ăn, cho mẹ uống, thay tả thay quần áo cho mẹ hằng đêm. Phần bà cụ rất hạnh phúc và ngờ ngợ là con của ḿnh nhưng không dám lên tiếng hỏi.
Đến một ngày, nhà sư thấy hơi thở của mẹ bị đứt đoạn, biết là mẹ sắp sửa ra đi xa. Nhà sư đớn đau trong ḷng nên vào nửa đêm khuya đến quỳ gối bên mẹ, trong lúc mẹ ngủ say mà nói với mẹ rằng:
“Mẹ ơi! Con là Tuấn đây, đứa con bất hiếu của mẹ đây, con thấy sức khỏe của mẹ giảm dần, sợ mất mẹ mà không được nói với mẹ lời sám hối tội t́nh của con đối với mẹ. Ngày con bỏ nhà đi, sau khi hất cả mâm cơm xuống đất. Con ra đi mẹ chạy theo cố níu kéo con lại, mẹ vấp té, con quay lại mà vẫn cứ đi, xe băng đảng đang chờ con. Từ đấy con nhập vào xă hội đen đi phân phối x́-ke cho mấy tiệm hút, con sống như ông hoàng, quần áo đắt tiền, xe đẹp ăn ngon, nhà ở sang trọng. Con sống cao sang quên hẳn mẹ! Không bao lâu, cảnh sát bao vây chúng con, anh hai trong bọn đă bắn ngă một cảnh sát và ném súng cho con bảo con phải nhận là ḿnh bắn, mọi việc có anh ấy lo.
Thế là con vào tù, cảnh sát đẩy con vào pḥng giam, khoá cửa lại, vừa quay lưng đi, bao nhiêu người trong pḥng ào tới, thoi, đạp, đá vào con cho đến khi con không c̣n nhút nhích được nữa. Đèn ngủ đêm vừa tắt, chúng nó ùa tới cởi quần áo con ra và thay nhau làm nhục, hết đứa này tới đứa khác, cứ thế suốt cả đêm. Mới đầu con c̣n la, sau th́ bất động và thiếp đi. Tới sáng, con muốn ngồi dậy, lấy quần áo mặc mà không sao ngồi lên được, phân từ hậu môn cứ chảy ra hoài, con đau đớn tới tột cùng. Rồi được chở đi bác sĩ chửa vài ngày, trở về con lại cũng bị như thế, đớn đau, đớn đau triền miên ngày này qua tháng nọ! Có thằng tù Việt Nam bảo con xin với bác sĩ được nằm pḥng riêng, chớ tội như mày là chỉ có chết thôi, mày phải xin bác sĩ được nhốt riêng.
Được nhốt pḥng riêng, thân con đở đau đớn, nhưng nỗi nhớ thương và hối hận đối với mẹ làm con nhiều đêm không sao chợp mắt, với những câu hỏi trong đầu: Mẹ giờ ở đâu? Có bệnh hoạn ǵ không? Ai lo cho mẹ? … Rồi con hai tay nắm lấy song sắt mà khóc. Phải! Con đă khóc nhiều lắm v́ sự hối hận cắn rức trong ḷng, nhưng làm sao bây giờ? Cũng tại con cả! Có khi con trở thành điên dại la lối cả ngày. Thời gian trôi qua không rơ đă mấy năm, con nay đă cằn cỏi già đi.
Có một ngày, ban quản đốc trại cho con biết con được thả. Con nhận lại bộ đồ quần áo cũ và tất cả giấy tờ và một ít tiền. Con thấy quần áo của con ngày trước, con không dám mặc nó vào. Giám thị hối, con lộn bề trái ra mặc, thất thểu ra về mà con không biết về đâu? Con lần ṃ về chung cư mà con và mẹ đă cư ngụ, hy vọng có tin của mẹ. Người quản lư nói: Mẹ đă bỏ đi hơn 10 năm rồi! Thất vọng, con đứng tựa vào bờ cổng nh́n lại chỗ ở xưa. Con nh́n đâu cũng thấy mẹ, thấy cả lúc mẹ chạy theo con bị té mà con cũng quay đi! Nghĩ tới đó, con úp mặt vào tường khóc nức nở, làm khách qua đường cũng thấy sắt se cơi ḷng! Hết khóc, con thấy mấy mảnh chén ngày xưa mẹ dùng ăn cơm c̣n ở đống cỏ khô. Mừng quá, con tới nhặt đủ mảnh bể, quư mến ôm vào ḷng, thất thểu ra đi. Tới chỗ vắng, con ngồi xuống cố ráp ba mảnh lại cho thành cái chén. Cứ thế mà ráp, con lấy dây cột thế nào cũng không được mẹ ạ! Con vừa làm vừa khóc, cố hàn gắn lại t́nh thương của mẹ đối với con mà có được đâu. Mẹ ơi! Mẹ bỏ con thiệt rồi hả mẹ? Con năo nề khóc v́ cảm thấy quá bơ vơ!
Con đi xin chỗ làm, ai cũng lắc đầu ghê sợ khi biết con trong tù mới ra. Con bây giờ là đứa ăn xin, quần áo tả tơi, dơ bẩn hôi hám. Con đă lang thang trở về ngôi chùa cũ, ngôi chùa mà ngày c̣n nhỏ con theo mẹ lễ Phật Bà, hạnh phúc và êm đềm quá! Mà nay con quỳ gối dưới chân Quán Thế Âm Bồ Tát có một ḿnh trong đêm khuya lạnh lẽo vắng lặng này. Con phát nguyện mỗi đêm vào giờ này, con quỳ gối lạy Phật cầu sám hối tội t́nh của ḿnh và ước mong sẽ gặp lại mẹ. Đêm nào cũng vậy hơn một năm qua bất kể trời nóng hay lạnh, con vào sân Chùa để sám hối, có đêm v́ đói v́ lạnh con đă ngất xỉu, được Sư ông cứu chữa nên con sống đến hôm nay.
Ngày con gặp lại mẹ, con như người trong giấc mơ, muốn chạy lại quỳ gối cúi đầu lạy mẹ, nhưng nghĩ tới tội của con, nên con dừng chân, con chạy vào trong khóc thật lớn tiếng, để nỗi cảm xúc tuôn theo ḍng nước mắt dưới chân đấng từ bi vô lượng. Sư ông đă đở con dậy, con đă nói con gặp lại mẹ và có ư xin được phụng dưỡng mẹ trong Chùa.
Thế là con được ở bên mẹ suốt ngày đêm, con lo từng miếng ăn, nước uống, thay tả, tắm cho mẹ, mà mẹ chắc đâu ngờ là con, thằng Tuấn năm nào của mẹ, đang ăn năn sám hối v́ mẹ ḷa nên đâu thấy con.
Thấy bà cụ cựa ḿnh, nên Tuấn dừng nói, rồi nh́n thấy đôi ḍng lệ hắt hiu lăn dài trên má từ lúc nào mà ướt cả chiếc gối. Quá xúc động, Tuấn ngồi chồm dậy ôm lấy mẹ khóc lớn tiếng, làm cả pḥng ai cũng mủi ḷng rơi lệ. “Trời ơi! Mẹ đă nghe con hết rồi hả mẹ, vậy mà con tưởng mẹ đang ngủ say. Bao năm con t́m mẹ và khốn khổ với lỗi lầm xưa, con xin mẹ tha thứ cho con.” Bà cụ dang đôi tay khẳng khiu ôm con vào ḷng. Mẹ khóc, con cũng khóc, sự thương nhớ bấy lâu chất chứa trong ḷng nay có dịp khơi động buông thả cho t́nh thương mẹ con chan ḥa an lạc.
Bàn tay mẹ vuốt tóc con ngày nào, nay cũng như vậy; chợt mớ tóc giả rơi xuống bà cụ ngạc nhiên “Sao hả con? Con đă xuất gia phải không?”
“Dạ! Phải mẹ ạ, con đă xuất gia lâu rồi. Con đội tóc giả và mặc quần áo như ngày nào bên mẹ.” Cụ cảm động ôm con và hôn lên đầu con. “Mẹ hôn con với sự hỷ xả trong ḷng, mẹ hôn sự hiếu thảo của con. Ngày trước con đă đi sai đường nhưng hôm nay con đă đi đúng đường. Con hăy giữ măi duyên lành này cho đời con. Ờ! Mẹ quên nói một việc này cho con nghe, v́ sự sám hối hiếu thảo của con, chư Phật có cho mẹ biết là mẹ sẽ được văng sanh về lạc quốc vào ngày gần đây. Mẹ ra đi nhưng đây là niềm vui chớ không phải buồn, vậy con đừng bi lụy nghe con.” Tuấn hôn lên tay mẹ rồi đứng dậy đảnh lễ ba lạy, lấy tay quẹt nước mắt bước ra khỏi pḥng với bao cặp mắt đẫm lệ của người trong viện nh́n theo xúc cảm!