V́ người,
thu lại phải luân hồi…
Mưa nhiều quá, kéo ngày về thế kỷ
mộng mơ nào cũng rơi lại chơi vơi
từng ngày qua thu đến ở bên đời
nghe thấm lạnh, trên ḿnh bao giọt nuớc
có phải mưa về làm em ướt áo
hay gió đời, em sợ lạnh cô đơn
tung làn tóc cho thơ cười hối hả
lá vàng rơi soi bóng nước hữu t́nh
ta hăy bước cho ḷng khơi giấc mộng
màu sắc vàng dù gió lộng phương xa
t́nh bao la chan chứa dáng sắc mầu
đời vẫn đẹp dù qua ḍng sương mỏng
áo em mặc sáng lung linh hương tịnh
bờ môi kia chuyên chở tiếng trong lành
đời có đến hay đi, em vẫn vậy
c̣n tấm ḷng soi rơ buớc chân xưa….
Mưa hôm nay nhiều quá, đổ tràn trên mọi con đường thành phố, làm ngập lụt vài nơi. Tin tức khí tượng cho biết là cơn mưa sẽ kéo dài, lấn qua đến ngày mai. Ngắm nh́n tượng Phật vẫn ngồi lặng yên, mỉm cười, trên bàn làm việc. Tôi vẫn có thói quen hay nh́n đến tượng Phật, quán chiếu khi tâm nhiều vẩn động, để t́m cho tâm ḿnh một thoáng b́nh yên. Ôi, mỗi ngày chỉ có một chút b́nh yên trong đời sống, trong tâm… cũng đă là mầu nhiệm rồi, đâu cần đời hỏi ǵ cao xa…
Áo em khoác những mộng đời
là đà theo gió, tiếng cười véo von
ta t́m một chút ḷng sen
chợt nghe thu đến bên ḿnh nào hay….
Qua khung cửa số nh́n nh́n ra ngoài, thấy từng giọt nước mưa bám vào kính cửa, vội vàng, nối nhau buông ḿnh chảy vuột xuống. Cũng những giọt nước mưa, cũng những chiếc lá vàng rơi… có lúc h́nh ảnh đó rất tầm thường, vô vị như đời thường… nhưng có lúc nào đó, từng vụn vặt b́nh thường nầy như tuôn lời pháp, nói rơ ràng các duyên sanh hay duyên diệt, mà con người có quán niệm đến, sẽ nhận thức được chiều sâu của tâm t́nh và cảm thông.
lời cứ nói, như mưa cười hỏi cát
cát từ đâu hay mưa đến từ đâu
có cần chăng lời thỏ thẻ thưở nào
mưa hay cát vẫn khơi nguồn vũ trụ
từ trong em, ta thấy cơi vô cùng
mỗi hạt cát, hạt mưa là pháp giới
bởi nguyên sơ, em vơng đời vô tận
mỗi hạt thơ, soi mặt mỗi vi trần …..
Mưa làm lạnh hay ḷng thấy lạnh, người con Phật th́ dù đời có như thế nào, dù sóng gió làm đau, mất mát, cũng vẫn thấy sự ấm áp trong ḷng… nhưng hôm nay, cơn lạnh sao lại kéo về trong từng sớ thịt của thân tâm. Có phải những diễn biến, hoạt cảnh của đời sống đang xẩy ra chung quanh đây làm ướp lạnh tâm hồn.
Màn h́nh TV chiếu lên các h́nh ảnh những nơi bị lụt lội, băo tố hành h́nh, những trận động đất như dấy lên cơn thịnh nộ của thiên nhiên trước thân phận yếu đuối của con người. Số người chết mỗi ngày đếm được nhiều hơn trong thảm cảnh đó, có nơi không thể lấy hết xác chết ra khỏi hiện trường đổ nát, đành quyết định để đất đá chôn vùi hết tất cả mọi thân xác làm mồ chôn tập thể… Có những ray rức nào đó trong tôi, có những co thắt của trái tim xúc động, tôi đă lặng yên, ngồi thật lâu trước bi cảnh đó…rồi loài người sẽ ra sao?...
Vô thường ngày đó người mang
trần gian như thể hạt sương sáng trời
bốn bề khổ khổ không không
tấm thân mang nặng pháp trần vốn duyên
nay c̣n mai mất cuộc chơi
ta về t́m lại chân t́nh năm xưa…
Tôi chợt suy tư đến lời của Đấng Cha Lành năm nào, trong Kinh Tám Điều Giác Ngộ: «Thế gian vô thường, Quốc độ nguy thúy. Tứ đại khổ không, Ngũ ấm vô ngă. Sanh diệt biến dị, Hư ngụy vô chủ». (Tạm dịch: Thế gian nầy vô thường, các quốc độ vốn không an, bốn đại thay đổi khổ không, các ấm vốn vô ngă, sanh diệt biến đổi, là giả không chủ thể ». những lời dạy của đức Phật như xoáy vào tận cùng của nhận thức để thấy rằng đó là thực tại của cuộc đời, của đời sống, chi phối đến muôn vật trong vũ trụ.
Trong cuộc chơi làm kiếp người, chúng ta vẫn cảm nhận được ngắn hạn, duyên sinh duyên hợp, bấp bênh... của thân xác, nhưng đối với con người b́nh thường th́ vẫn chạy đuổi theo những giả hợp để làm cuộc vui, đánh tráo tâm hồn bởi những nhan sắc của ngày tháng hoang vu. Chúng ta chạy t́m ta trong thoáng mây vô thường, bắt mây trời để ta rong ruổi vui chơi, bắt thời gian như để kéo dài thêm, mở không gian để ḿnh ta ta buớc, bắt cuộc đời làm chốn riêng tư của chính tự ngă, tô điểm cho những mơ tưởng trong những đời rong rêu, ảo hoá « măya ».
Những sự tranh giành quyền sống cho chính cá nhân ḿnh đă lên đến tột đỉnh, phô trương khí giới, cạnh tranh sức mạnh, dấy lên sự giàu sang cách biệt với những thân phận nghèo nàn, tiêu xài hoang ph́ thiên nhiên, gây ô nhiễm môi sinh, làm mưa gió không thuận hoà, thiên tai khắp nơi.. Trước bối cảnh kinh hoàng trước mắt, con người cần đối diện với chính con người, chính ḿnh, với lương tâm và đặt câu hỏi để loài người trả lời… bởi v́ đâu, do ai ?
Nhờ cơ duyên đem giáo Pháp áp dụng vào đời sống thường ngày, có một chút nhận thức nào đó, nhận thấy mọi người đều có liên hệ nhân quả lẫn nhau. Người con Phật vẫn vào đời bằng cái thân tầm thường, chân chất, giản dị và với những khổ đau vốn có như bao nhiêu sinh mạng khác, trong cùng môi trường của « cộng nghiệp”, nhưng lại mong muốn thu hẹp cuộc sống đơn giản để mở rộng ḷng cho người và v́ người trong một sự chia sẻ có thể được với tấm ḷng, dù là hạn hữu.
Em thật đẹp giữa phù sa gió mát
đời trong xanh bởi những bước chân em
trong khổ cảnh, tâm em tung vạn cửa
có con người, muôn vật vốn t́nh thân…
Do v́ cái bản ngă tác oai, chúng ta thường cho rằng “vạn vật là của ta, phải phụ thuộc vào ta, nên chúng ta có quyền làm bất cứ chuyện ǵ, phá tan môi sinh, phá hoại cuộc sống của hiện tại và ảnh huởng đến bao thế hệ mai sau”.
Vũ trụ đă lên tiếng, mùa thu đă vùng lên, những sắc màu tươi vàng óng ả của thu năm nào không c̣n nữa, da thịt của lá thu đă vàng sậm hơn bởi hy sinh hút những chất độc để dành đem lại duỡng khí trong lành cho muôn loài, những gân trên lá vàng đă không c̣n là màu mỡ để cho người học tṛ dẫm bước lên nghe lá vụn vỡ dưới chân như nhịp đập của con tim bồi hồi, rung động. Thu đă và đang dần dần vàng úa, dần dần chết, bốn mùa đă đi uể oải bên cạnh con người. Thi nhân, và văn nhân không c̣n ǵ để ca tụng..
mắt em
ngày đó ngây ngô
chở đi
những khoảng tâm hồn của ta
bây chừ
đôi mắt vội xa
vô t́nh lại thấy tâm ta vô hồn…
Vào cuối năm 2008, do v́ nhiều người bạn mời đi Chicago để ngắm lá vàng của mùa Thu. Được nghe kể lại, cùng nh́n thấy những h́nh ảnh mà người bạn ghi nhận, cảnh sắc và h́nh ảnh mùa thu ở Chicago đẹp quá. Những cành cây mang lá vàng rực rở, màu áo hoang dại, đơn sơ, vàng trải dài, rộng khắp không gian, để dâng hiến cho con người những màu sắc thân thương của các mùa thay đổi..
Áo em vàng,
mở nón che vũ trụ
nh́n chung quanh
nhan sắc khoát màu vàng
nụ cười xinh
rực vàng lời mây nhạc
trời đất say
thổn thức viết thư t́nh….
Sau khi mua vé máy bay xong, tôi nôn nóng chờ đợi đến ngày để được đi chime ngưỡng lá vàng, có như vậy mới thấy cuộc đời có chút thi vị nào đó chứ, để thử làm cho tâm hồn ngây ngất vui vui… Chuẩn bị 2 máy cameras, memories đầy đủ có thể chứa trên một ngàn tấm h́nh cho mỗi máy, c̣n phim dự trữ nữa… tất cả trong tư thế sẵn sàng .. để chụp h́nh. Vui quá, và ngày đi cũng đă đến, muốn cho ḿnh có các ấn tượng đẹp về thu, tôi nh́n ra cửa sổ từ trên máy bay ngó xuống thành phổ khi máy bay từ từ hạ cánh, hồi hộp quá, xem lá thu vàng đẹp ra sao…mong rằng thấy cả thành phố choáng ngợp màu sắc vàng.
Ồ sao lạ quá, ḷng đầy ngạc nhiên, tôi nh́n những hàng cây vừa chạy ngược với chiếc taxi chở đến khách sạn, sao không thấy lá vàng, lại trơ cành, c̣n chăng chỉ vài chiếc lá bám lại. Người tài xế cho biết v́ mấy ngày nay bị mưa gió, nên lá vàng đă rụng đi nhiều rồi, làm tôi thật thất vọng. Nhưng không sao, v́ chắc rằng cũng c̣n những cây khác, không lẽ cả thành phố chỉ có bấy nhiêu cây thôi sao..
Sau khi lấy pḥng rồi, phái đoàn chúng tôi vội vă lấy taxi để đi đến những nơi nào c̣n lá vàng trên cây. Dù có ra sao, th́ cũng phải có niềm hy vọng chứ. Thật tội nghiệp cho những con mắt nh́n dáo dác để t́m, mong thấy… lá vàng. Xe ngừng lại chỗ khoảng đường đi vào khu có nhiều cây với hy vọng mỏng manh... và rời ră. Lá vàng nhiều lắm, thật nhiều, nhưng đă rơi rụng nằm rải rác dưới chân cây, ḿnh lá c̣n mềm mại, uớt nhủn nước sau cơn mưa… lá vàng, vàng lá, rồi lá vàng nằm trơ ḿnh trên đất, nhà ngươi đă làm hại cho tâm hồn hao hức, thi hứng của ta rồi… Sao gió mưa không gắn lại lá vàng trên cây, cho những người lữ khách chúng tôi được xem thấy. Ôi bước chân đi bỗng nặng nề, thất thểu, ḷng buồn thiu, hiu hắt, mắt đong đầy rong rêu… Rồi cũng phải t́m xem coi những cây nào c̣n lại, có c̣n giữ lá vàng để cho chụp vài tấm h́nh chứ. Một rừng cây th́ cũng c̣n một vài cây để gọi là an ủi nổi niềm cô đơn của khách lữ hành.
Ch́ có 2-3 cây c̣n nhiều lá vàng lưu luyến sót lại trên cây, chúng tôi đứng bên nầy chụp h́nh, rồi lại đứng bên kia… của vài cây đó, t́m chỗ nào c̣n nhiều lá vàng để chụp h́nh, quanh quẩn cũng chỉ có vài cây.. nhưng lại làm như nhộn nhịp, chụp h́nh lia lịa cho được nhiều h́nh, nhiều kiểu, nhiều dáng cho mỗi bên thân cây… để làm dáng, rồi cũng làm bộ la lên để cảm thán rằng:”…ồ đẹp quá, lá vàng mùa thu chỉ c̣n vỏn vẹn ít lá vàng trên một vài cây thôi..
Ôi lá vàng mùa thu ơi…
Em bỏ cuộc đời đi vào mưa gió
bỏ trần gian có nhiều nổi bâng khuâng
bỏ giấc mộng êm đềm vừa mới dệt
bỏ cuộc t́nh, chưa viết kịp thành thơ…
Bài thơ trên, chợt xuất hiện, lời như trách móc lá thu, v́ đă vội vàng bỏ ra đi theo mưa gió, đă làm cho người đi t́m mùa thu ngỡ ngàng, cảm thấy mất mát…. Tại mưa gió vô t́nh kéo qua hay tại lá thu vàng không c̣n chờ đợi hoặc tại mùa thu không c̣n mang màu nắng hanh vàng như xưa nữa….
Cuộc đời của mỗi người là ḍng sông kỳ diệu chảy trên ḍng sinh mạng, và mỗi người chính là hành giả, tác giả quyết định cho số phận của ḿnh. Thân phận của con người được đức Phật cho là ưu thắng trên tất cả các loài, nhưng sanh mạng lại vô thường, biến đổi như từng hơi thở ra vào. Ư thức được điều đó, chúng ta hăy vươn lên để cho vô hạn có mặt trong hữu hạn, chân thường hiện diện trong vô thường và cái tâm của ta tràn đầy ḍng sống phù sa đóng góp và đem lại niềm vui nào đó cho những người bạn đồng hành trên trái đất nầy.
Ai xử sự thân thiện
Giữa những người đối nghịch;
Ai xử sự ôn ḥa
Giữa những người hung hăng;
Ai sống không vấn vương
Giữa những người vương vấn:
Với người ấy, Như lai
Gọi là vị Tịnh hạnh!
Kinh Pháp Cú- 406
Mùa Thu đă hy hiến cho con người, cho cuộc đời biết bao nhiêu là h́nh ảnh đẹp của màu sắc vàng và qua đó, cũng nói đến những bảo bọc che chở của thiên nhiên, vạn vật v́ con người và hành tinh nầy, nơi mà chúng ta đang sống.
Mỗi năm qua, thu đă hắt hiu hơn, vàng sậm hơn, tiêu điều hơn, ngắn hơn…v́ mưa gió cuộc đời. Thu thường khẩn khoản kêu gọi chúng ta, là v́ chúng ta, thu lại phải chịu luân hồi đi bên cạnh con người để bảo hộ … Thu chỉ mong muốn luân hồi v́ nguyện chứ không phải nghiệp lực do loài người gây ra, tác hại đến… Không phải v́ vô t́nh mà thiên tai xẩy ra nhiều nơi, không phải v́ bất chợt mà trái đất nóng hơn, không phải v́ nông nổi mà tầng ozone của trái đất bị soi ṃn. Đừng bao giờ đổ thừa cho v́ lư do nầy hay lư do khác để chúng ta trốn tránh trách nhiệm, để tâm bị soi ṃn trong vô t́nh trước bao thảm cảnh có mặt…
Không sử dụng khí giới
Để giết hại sinh linh;
Dù tự tay giết hại
Hoặc bằng cách khiến người:
Với người ấy, Như lai
Gọi là vị Tịnh hạnh!
Kinh Pháp Cú- 405
Nếu loài người không cứu loài người, th́ chúng ta đă hũy hoại đi đất sống, phá đi những di sản để lại cho những thế hệ sau nầy. Sợ không c̣n chỗ ở, chúng ta phóng lên những hành tinh khác mong có nước để di chuyển con người lên đó t́m đất sống… nhưng lại quên đi, hành tinh mà chúng ta đang sống rất cần sự đóng góp của mỗi người cho con người, cho xă hội, môi sinh, v́ sự sống c̣n chung của toàn thể loài người, vạn vật.
Thưa bạn, là một người con Phật, có một chút chất liệu tu học và trên thân phận con người, tôi chợt có những bâng khuâng khi nh́n thấy thời tiết thay đổi, chiến tranh ở khắp mọi nơi, tàn phá tất cả mọi ước mơ của loài người. Những trận động đất, cháy rừng, sóng thần cứ càng ngày như càng dồn dập đến, nhiều hơn và sự khổ, sự chết chóc của các loài sinh vật lại dâng cao, nguy hiểm hơn. Tôi không phải là nhà văn hay thi sĩ đi bên cạnh nổi khổ đau của đồng loại.. để t́m kiếm hay có hứng khởi hay thi hứng để viết lên những ǵ của trữ t́nh, lăng mạn cho cuộc t́nh nào đó. Tôi chỉ là người có chút cảm xúc, có cái tâm mong chia sẻ, đi cùng và cũng v́ đă đến lúc đặt trách nhiệm trên tâm hồn, trên đôi vai của loài người.. trước những vấn nạn do con người gây ra và nếu chúng ta không làm, không dấn thân, hay không cất lên tiếng nói, kêu gọi….. e rằng chúng ta đă quá thờ ơ, thiếu trách nhiệm với con người, mà quên rằng ḿnh cũng là con người trong cộng đồng nhân loại.
Mượn lời tâm sự của thu khi bị chuyển ḿnh bởi môi sinh bị tàn phá, nên lá thu vàng vỏ tha thiết mong loài người cứu vản, tâm t́nh thu như đưá bé thơ đói đ̣i ḍng sữa mẹ. Chúng ta là con người, một sinh vật ưu thắng hơn các loài sinh vật khác. Với những xúc động của một người tầm thuờng, ít hiểu biết, lời văn thô thiển, chỉ ghi nhận những ǵ từ tâm xuất hiện, nên hay “đối cảnh sanh tâm”, nhưng luôn mong ước được chuyển tâm từ vọng động của ḿnh thành lời kêu gọi, đánh thức, chia sẻ để chúng ta cùng thực hiện ước mơ cho một thế giới thanh b́nh, an lạc và hạnh phúc.
Những lời viết thô thiển ở trên, nhưng lại xuất phát tự tâm hồn chân chất, hồn nhiên của người con Phật, nên dù bạn có đồng ư hay không, nhưng cũng xin nhận nơi đây một tấm ḷng muốn đóng góp và chia sẻ.
Xin kính cám ơn bạn...
Trong tâm trạng xúc động và ước mong được chia sẻ một chút ǵ đó trước khổ cảnh của đồng loại.
Viết xong ngày 10.10.2009
Cư Sĩ Liên Hoa