|
BƯỚC SEN THỨ BẢY - QUẢ VỊ PHẬT Thích Nữ Chân Liễu
Mùa Phật Đản đối với những người con Phật là mùa hoa sen nở, thật khó có thể diễn tả hết được niềm hỷ lạc b́nh an một cách vi diệu trong mùa lễ hội nầy. Hạnh phúc thay, lành thay bậc trí tuệ giác ngộ ra đời. Cách nay 2635 năm, tại vườn Lâm tỳ ni, thành Ca tỳ la vệ, Thái tử Tất đạt đa chào đời, như bao hài nhi khác, là một con người sống trên thế giới ta bà, thật sự có cha mẹ, có gia đ́nh và thân bằng quyến thuộc. A.- Theo truyền thuyết, ngay khi đản sanh, Thái tử Tất đạt đa đi 7 bước, có 7 đóa sen đỡ chân. Truyền thuyết nầy mang nhiều ư nghĩa thâm sâu và nếu hiểu theo tinh thần tu học, có rất nhiều lợi ích cho người tu. Một vị Phật ra đời, hay một con người ở thế gian phát tâm bồ đề, đều có thể tu giải thoát, đạt đến địa vị Tôn Quí Tối Thượng. Sự đản sanh của một vị Bồ Tát hy sinh cả cuộc đời v́ ḷng đại từ đại bi vô tận và đă hành Bồ tát đạo nhiều đời nhiều kiếp, kiếp cuối (nhất sanh bổ xứ) trải qua nhiều khổ hạnh và thiền định, với tâm tầm đạo giải thoát, cứu khổ chúng sinh.
1.- SÁU BƯỚC HOA SEN HÀNH BỒ TÁT ĐẠO
Thái tử Tất đạt đa sau khi cắt đứt mọi trần duyên ràng buộc, xuất gia tu hành chứng túc mạng minh, thấy biết nhiều đời kiếp trước, Ngài đă từng sanh ở đâu, làm ǵ, trong lục đạo; tất cả những chuyện quá khứ, được chính Đức Phật thuyết và các vị tỳ kheo kết tập lại trong Kinh Bổn Sanh Bổn Sự. Như vậy, đă nhiều kiếp trước khi thành Bậc Chánh Đẳng Chánh Giác, Đức Phật cũng đă trải qua sáu nẻo đường sanh tử luân hồi. H́nh ảnh bánh xe luân hồi diễn tả sự trôi lăn tử sinh của chúng sanh trong lục đạo, tức sáu cảnh giới: trời, người, atula, địa ngục, ngạ quỉ và súc sanh. Giáo lư đạo Phật chủ trương không tin vào một thượng đế sáng tạo, toàn năng, toàn quyền, thưởng phạt con người tùy tiện theo ḷng thương ghét. Giáo lư đạo Phật giải luật nhân quả rất rơ ràng. Niềm tin sâu xa vào luật nhân quả b́nh đẳng, giúp con người tâm b́nh an, dù bao phiền năo xảy ra, bởi: từ thân, khẩu, ư, người tạo nghiệp thiện hưởng kết quả, người tạo nghiệp ác chịu hậu quả; dù là người thân yêu nhất muốn cứu hay thay thế cũng không được. Dụ như ḥn đá nặng tất phải ch́m trong nước, giọt dầu nhẹ tất nhiên nổi trên mặt nước, đó là nhân quả không sai. Niềm tin sâu luật nhân quả thiện ác ảnh hưởng vào sự tái sanh 6 cơi luân hồi (thiên, nhơn, atula, địa ngục, ngạ quỉ và súc sanh). Cơi Thiên: Sanh về cơi trời, nơi phúc lạc thế gian, hưởng phước đă tạo tác. Cơi Nhơn: Sanh vào nhân gian làm người, giàu hay nghèo, có thiện có ác. Cơi TuLa: Sanh nhà quyền quí, phước báo gia đ́nh, cùng chung cộng nghiệp. Cơi Địa Ngục: Sanh vào nơi đau khổ, v́ nghiệp ác sâu dầy, thiện nghiệp ít. Cơi Ngạ Quỉ: Sanh vào nơi bất tịnh, v́ nghiệp bỏn sẻn, tham lam ích kỷ. Cơi Súc Sanh: Sanh vào nơi cầm thú, v́ nghiệp sát, si mê quá nặng. Tuy sống trong lục đạo luân hồi, nhưng các tiền kiếp Đức Phật là vị Bồ Tát hằng sống với Bát Chánh Đạo (chánh kiến, chánh tư duy, chánh ngữ, chánh nghiệp, chánh mạng, chánh tinh tấn, chánh niệm, chánh định) và thường hành Lục Độ Ba La Mật (bố thí, tŕ giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định và trí tuệ). Sự nổ lực tu tập Bồ tát hạnh, thực hành Bồ tát đạo của riêng từng cá nhân con người trong thế gian, có thể vượt thoát khỏi lục đạo sanh tử hay không? Bước hoa sen thứ 7 nói lên rằng: điều đó có thể, điều đó không do ân huệ trời ban cho, hay thần linh thượng đế dành phần riêng cho ai cả, mà chính do nơi tâm đại từ, đại bi, đại lực, đại tinh tấn của người tự tu, tự chứng đạt được mà thôi.
2.- BƯỚC SEN THỨ BẢY QUẢ VỊ PHẬT
Sáu bước sen tinh khiết được tích tụ từ Bồ tát hạnh trong lục đạo. Với tâm từ bi, thanh tịnh, sáng suốt, nhiều đời nhiều kiếp tu hành, Bồ Tát từng xả bỏ thân mạng, cứu khổ ban vui, chan rải ánh sáng từ bi và trí tuệ cho muôn loài. Ư nghĩa của 6 bước hoa sen đầu tiên thể hiện sự luân hồi trong lục đạo. Thái tử Tất đạt đa dừng lại ở bước sen thứ 7, đó chính là kiếp cuối cùng, chứng đắc quả vị Chánh Đẳng Chánh Giác, ngay trong cơi nhân gian này. Đức Phật khi đản sanh bước đi được đến đóa sen thứ bảy, chứng thực một sự thật sâu xa, thật khó thấy khó hiểu, khó nghĩ bàn. Đó là Niết Bàn tịch tịnh của chính con người tu từ bi và trí tuệ, tự cảm nhận được một cách rơ ràng, chứng đắc quả vị Phật. Đệ tử Phật môn, muốn vượt thoát ra khỏi sự khổ nạn trong 6 cơi luân hồi sanh tử và bước vào được hoa sen thứ 7, đạt đến Niết Bàn an tịnh không c̣n đau khổ nữa, cần phải tu học và thực hành theo lời Đức Phật dạy: Con người phải chiến đấu mạnh mẽ với tâm tham lam, tâm sân hận, tâm si mê và phải dùng gươm trí tuệ cắt đứt những đam mê dục vọng danh lợi mà người thế gian cho là quí cần chiếm đoạt và hưởng thụ. * B. Theo truyền thuyết, ngay khi đản sanh, Thái tử Tất đạt đa đi 7 bước, có 7 đóa sen đỡ chân. Khi dừng lại trên hoa sen thứ 7, Thái tử Tất đạt đa tay mặt chỉ lên trời, tay trái chỉ xuống đất, có ư nghĩa là làm tốt th́ sanh lên cơi trên (thiên, nhơn, atula), làm ác th́ đọa xuống cơi dưới (địa ngục, ngạ quỉ, súc sanh) và tuyên bố: “Thiện thượng thiên hạ, duy ngă độc tôn”.
Trong cuộc đời này, con người thường sống với vọng tâm, vọng ngă, trôi lăn theo cảnh trần đối đăi thị phi, thương ghét, thay đổi tùy duyên tốt xấu bên ngoài, cho nên tâm luôn luôn bất an, loạn động, phiền năo, khổ đau. Cốt tủy của đạo Phật dạy là: con người nên biết sống với chân tâm, chân ngă, không dính mắc, không trôi lăn, dù cảnh trần đời vô thường, biến đổi, tâm vẫn an nhiên tự tại. Đó chính là ư nghĩa thâm sâu của thuyết vô ngă, hay duy ngă độc tôn. Đức Phật dạy: Ai c̣n tham luyến tức c̣n ngă ái chấp đây là của tôi, ngă mạn chấp đây là tôi, ngă kiến chấp đây là tự ngă của tôi, thời có dao động. Ai không tham luyến, thời không dao động. Ai không dao động, thời được khinh an. Ai được khinh an thời không c̣n chấp . Ai không c̣n chấp, thời không có đến và đi. Ai không có đến và đi, thời không có sanh diệt. Ai không c̣n sanh diệt, thời không có đời này đời sau, không có giữa hai đời. Đây là sự đoạn tận khổ đau. (Niết bàn - Tương Ưng Bộ Kinh) Chấp ngă, ham muốn, dục vọng càng to, càng xa Niết Bàn. Đức Phật là bậc đại từ, đại bi, đại trí, đại lực, xa rời tất cả ác pháp, sáng suốt phá tan vô minh phiền năo, vượt qua đối đăi (nhị nguyên), đạt được Niết Bàn tịch tịnh. Người phàm trần thường chấp đúng sai, hơn thua, thương ghét, tốt xấu, khen chê, thật giả, nên bị chi phối, trói buộc, mê mờ, vô minh luân hồi sanh tử măi, không thoát ra được. Cũng chính v́ cái bản ngă ràng buộc mà chúng sanh ch́m nổi trong biễn khổ luân hồi. Đức Phật dạy pháp quán vô ngă, nh́n cho thấu đáo tứ đại đều do duyên hợp thành, chưa diệt được cái ta tự tôn tự đại, th́ c̣n đau khổ, c̣n sanh tử. Chuyển mê khai ngộ, ly khổ đắc lạc, bước ra khỏi lục đạo là giải thoát sanh tử. Theo "Lư duyên khởi" th́: - Cái nầy có, th́ cái kia có (có ham muốn ích kỷ, th́ có đau khổ tranh chấp) - Cái nầy sanh, th́ cái kia sanh (có trói buộc tham ái, th́ có thù oán sân hận) - Cái nầy không, th́ cái kia cũng không (không có tham dục, không có ưu bi khổ năo) - Cái nầy diệt, th́ cái kia cũng diệt (bản ngă diệt, vô minh sanh tử diệt). Vô minh sanh tử diệt, đạt cứu cánh Niết Bàn. Đức Phật không đến từ một cơi siêu nhiên thần bí nào. Bản chất một con người, Ngài luôn cảm nhận được một cách trọn vẹn nỗi thống khổ của đời người, từ lúc sanh ra, già, bịnh và chết. Sau khi chứng quả Vô Thượng Bồ Đề, Đức Phật lưu lại thế gian thuyết pháp và giáo hóa cho tất cả chúng sanh bằng tâm từ bi b́nh đẳng tuyệt đối, chỉ rơ con đường tu để đạt đến Niết Bàn tịnh lạc. Đức Phật tuyên bố: Ta là Phật đă thành, chúng sanh là Phật sẽ thành. Phiền năo biết, phiền năo đoạn. Tham sân biết, tham sân dứt. Vui buồn biết, buồn vui dừng. Thiện ác biết, thiện ác bặt. Từng sát na biết, c̣n ǵ dính mắc. Tự tại vĩnh hằng. Trời xanh mây trắng bay.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật TKN Thích Nữ Chân Liễu
|