Kỷ Niệm Ngày Phật Đản Nhớ Lời Phật Dạy
Thích Nguyên Siêu
“Sống cả trăm năm
Mà không thấy biết
Giáo lư tối thượng
Không bằng chỉ sống
Một ngày mà biết
Giáo lư như vậy”
(Pháp Cú Nam Tông, Trí Quang Biên Tập, 2545)
Từ khi Đức Phật đản sinh dưới gốc cây vô ưu trong vườn Lâm Tỳ Ni, rồi bước đi bảy bước nói lời đầu tiên: “Thiên Thượng Thiên Hạ, Duy Ngă Độc Tôn”. Các chư Thiên phun xuống hai ṿi nước nóng và lạnh để tắm cho Thái tử... tất cả là một bài pháp sống động nhiệm mầu, măi cho đến nay, đầu thế kỷ 21, vẫn c̣n hiển hiện rơ nét trong hàng triệu triệu trái tim của nhân loại.
Bài pháp ấy, lời dạy ấy như cơn mưa làm tươi mát ngàn cây nội cỏ, làm lớn mạnh cho những khu rừng già đại thọ xanh tươi, tất cả đều được thấm nhuần ân đức của Phật. Phật pháp như chiếc bè đưa người qua sông. Phật pháp như người nghèo được của báu. Phật pháp như ánh đèn chiếu vào nơi tối tăm. Phật pháp như lời Kinh siêu độ trầm hùng, thanh thoát xóa sạch vô minh để minh hiển lộ soi đường đưa kẻ trầm luân đến bờ giải thoát. Phật pháp mang ḷng Từ Bi - t́nh thương vô phân biệt, trang trải đến muôn loài, dù là sinh vật ḅ, bay, máy, cựa cho đến chư Thiên và nhân loại đều được tôn trọng, thương yêu:
“Just as a mother would protect her only child at the risk of her own life, even so let him cultivate a boundless heart towards all beings.”
(The Buddha and His Teachings, Mettà Sutta, Loving - Kindness. P. 696)
“Cũng như bà từ mẫu hết ḷng bảo bọc đứa con duy nhất của bà dẫu có hiểm nguy đến tánh mạng, cũng thế ấy, người kia trau dồi từ tâm vô lượng vô biên, bao trùm tất cả mọi chúng sanh.”
(Đức Phật và Phật pháp, Kinh Từ Bi”
Ḷng Từ Bi là sức sống chân thật. Là t́nh yêu thương cần có để nuôi lớn con người. Ḷng Từ Bi ấy được diễn đạt qua đời sống hằng ngày: qua lời nói, thái độ, cung cách cư xử với nhau. Chính nhờ ḷng Từ Bi này mà hận thù được xóa sạch. Ḷng độ lượng, tánh khoan dung được đơm chồi nảy lộc, đơm bông kết trái thương yêu:
“Let none deceive another nor despise any person whatsoever in any place. In anger on ill-will let him not wish any harm to another.”
“Không ai làm cho ai thất vọng, không ai khinh bỉ ai, dẫu người như thế nào hoặc ở nơi đâu. Trong cơn giận dữ hay lúc oán hờn, không nên mong điều bất hạnh đến với người khác.” (sđd)
Ḷng không chất chứa hận thù, th́ tấm ḷng ấy trong sạch, tinh khiết như đóa hoa sen trắng vươn lên giữa đám bùn lầy ô nhiễm. Ḷng không đố kỵ, tỵ hiềm th́ tấm ḷng ấy thanh thản, thong dong như mây ngàn bềnh bồng giữa hư không lồng lộng. Ḷng không ghét bỏ hủy nhục, th́ tấm ḷng ấy khoáng đạt, xanh mát, bao la như biển cả làm đẹp cuộc đời, như bức tranh thủy mạc thiên nhiên của tạo hóa. Đó đây ḷng Từ Bi, ư yêu thương được tạo dựng, bồi đắp, là giá trị sống được thăng hoa muôn thuở:
“Let his thoughts of boundless love pervade the whole world - above, below and across - without any obstruction, without any hatred, without any enmity.”
“Hăy rải những tư tưởng từ ái vô biên cùng khắp toàn thể thế gian: bên trên, bên dưới, bốn phương tám hướng, không để cho điều ǵ làm trở ngại, không mảy may nóng giận, không chút hiềm thù.” (sđd)
Ngày Phật đản sinh, chúng ta nhớ lời Phật day như nhớ sự đói phải ăn, khát phải uống, như buồn ngủ phải ngủ và ước vọng sinh tồn được bảo tŕ như bản năng của muôn loài sinh động vật. Nhớ lời Phật dạy để được lợi ích cho ḿnh, lợi ích cho tha nhân, và lợi ích cho cả hai, mà từ thuở sơ sinh cho đến ngày nhắm mắt xuôi tay theo cuộc vô thường:
“Việc ác làm ra
Mà chưa chín mùi
Th́ người làm ác
Có thể gặp hay.
Việc ác chín mùi,
Th́ người làm ác
Phải chịu khốn khổ.”
(Pháp Cú 120)
“Việc lành làm ra
Mà chưa chín mùi,
Th́ người làm lành
Có thể gặp dở
Việc lành chính mùi,
Th́ người làm lành
Được hưởng an vui.”
(Pháp Cú 121)
Pháp Cú Nam Tông - Trí Quang biên tập, 2545
Lời Phật dạy tạo sự b́nh an và hạnh phúc cho người có cuộc sống b́nh thường giữa xă hội ồn ào, huyên náo. Chính sự b́nh an, hạnh phúc đó là giá trị sống đích thực, cao quư. Lời Phật dạy tạo sự hướng thượng, tu chứng cho những người đem tâm tu hành, giải thoát. Y cứ vào lời Phật dạy mà kẻ phàm phu thành thánh giả. Lời Phật dạy rơ ràng, trong sáng, minh nhiên như ánh sáng mặt trời, chiếu soi khắp trên mặt đất làm sống dậy từ loại cỏ cây, sỏi đá, cho đến các loài có cánh để bay, có chân để chạy, có ḿnh để trườn, có vảy để bơi và có thân để lăn lóc cựa quậy...
Chúng ta hăy tĩnh tâm chiêm nghiệm lời Phật day:
“Dễ thay,
t́m thấy lỗi người !
Khó thay,
tự thấy lỗi ḿnh !
Lỗi người th́ ḿnh
cố phanh phui ra
như là sàng gạo,
mà lấy trấu cám !
Lỗi ḿnh th́ ḿnh
cố che dấu đi,
như kẻ bẫy chim,
Ngụy trang mà núp”
Pháp Cú 253 - sđd
Thế giới này được tạo thành như là tác phẩm của ḷng minh. Tâm ḿnh nghĩ thiện, tạo thành thế giới thiện. Ḷng ḿnh nghĩ ác tạo thành thế giới ác.
Ḷng thiện và thế giới thiện là phước báu của con người. C̣n ḷng ác và thế giới ác là điều bất hạnh cho hết thảy chúng sinh. Mong cho ḷng ḿnh, cầu nguyện cho ḷng người, tất cả đều nghĩ thiện để xây dựng một thế giới thiện.
“We are what we think.
All that we are arises with our thoughts. With our thoughts, we make the world.”
(Heart of a Buddha)
Kỷ niệm ngày Đức Phật đản sinh, chúng ta nhớ lại lời Đức Phật dạy trong một tâm thức trong sáng, trong một ư tưởng mẫn tiệp, và trong một tư duy tinh khiết để làm đẹp cuộc đời, mà cúng dường lên đấng Thế Tôn.
Mùa Phật Đản - PL 2553
Thích Nguyên Siêu