CHUỖI NGỌC TRÂN BẢO PHÁP THÍ
Thích Nữ Chân Liễu
Mỗi năm Tết đến, nơi nơi hân hoan đón mừng xuân mới, chúc nhau an lành và hạnh phúc. Mùa xuân trở về mang niềm vui đến cho mọi người trên thế gian, trong đó có những người con Phật. Chuông trống Bát Nhă thâm trầm vang lên trong các chùa, mang âm hưởng tỉnh thức cho phút giây đón mừng năm mới. Phút nhập từ bi quán như nhắc nhở tâm từ bi của chư Bồ Tát gởi đến muôn loài và lời cầu nguyện quốc thái dân an, thế giới ḥa b́nh, chúng sanh an lạc. Mùi hương trầm lan tỏa, như hương xuân cúng dường mười phương chư Phật nhân dịp đầu năm. Nụ cười từ bi của Đức Phật luôn luôn hiện hữu, tạo cho đạo tràng một không khí ấm áp đầy đạo vị, mặc dù ngoài kia mùa đông Canada, tuyết đang rơi lạnh buốt người.
Quán Thế Âm Bồ Tát Phổ Môn Phẩm, trong Kinh Diệu Pháp Liên Hoa, gọi ngắn là Kinh Pháp Hoa, Chư Tôn Đức Tăng Ni hướng dẫn Phật tử đọc tụng vào dịp đầu năm, là cầu mong tứ chúng vui xuân an lành trọn vẹn và được nhiều hạnh phúc trong năm mới. Trong phẩm Phổ Môn, có đoạn: “Bồ Tát Quán Thế Âm nhận Chuỗi Ngọc Trân Bảo Pháp Thí của Bồ Tát Vô Tận Ư cúng dường, v́ thương xót hàng tứ chúng cùng Trời Rồng, Dạ xoa, Càn thát bà, A tu la, Ca lâu la, Khẩn na la, Ma hầu la già, người và không phải người. Liền khi đó, Bồ Tát Quán Thế Âm chia Chuỗi Ngọc Trân Bảo Pháp Thí làm hai phần: một phần dâng Đức Phật Thích Ca, một phần dâng Đức Phật Đa Bảo”.
Quán Thế Âm nghĩa là quán sát âm thanh từ thế gian phiền năo, chuyển hóa thành ư thức lắng nghe mầu nhiệm nơi tâm giác ngộ, để tùy duyên cứu độ nhân gian. Nếu hiểu được ư nghĩa vô cùng thậm thâm vi diệu của Phẩm Phổ Môn và hạnh nguyện từ bi cao thượng của Bồ Tát Quán Thế Âm, con người sẽ không rơi vào tà kiến si mê và khai mở trí tuệ bát nhă. Với trí tuệ bát nhă, người phát tâm tu hành hạnh nguyện Bồ Tát Quán Thế Âm hằng sống với lục độ ba la mật, và luôn giữ tâm trong bát chánh đạo, ví như những chuỗi hạt châu ngọc quí giá chiếu sáng nối kết nhau không rời, cho đến khi giác ngộ viên măn.
· Lục độ ba la mật gồm có:
- Bố thí là dùng vật chất, chánh pháp giúp đỡ và an ủi người.
- Tŕ giới là giữ giới thanh tịnh trong mọi ư nghĩ lời nói và hành động .
- Nhẫn nhục là kham nhẫn và cam chịu dù bị khinh khi hoặc gặp khó khăn.
- Tinh tấn là cố gắng vượt mọi thử thách, giữ tâm chí vững bền.
- Thiền định là tâm an nhiên tự tại, không năo loạn trong mọi hoàn cảnh.
- Trí tuệ là nhận thức sáng suốt đưa đến giác ngộ, không c̣n si mê.
* Bát chánh đạo gồm có:
- Chánh kiến là kiến thức thấy biết đúng, hiểu rơ vô thường, nhân quả.
- Chánh tư duy là sự suy nghĩ chân chánh, không trái với chân lư và lẽ phải.
- Chánh ngữ là lời nói chân chánh, không nói những lời thô ác, dối gạt.
- Chánh nghiệp là hành vi chân thật, không làm những việc ác nghiệp.
- Chánh mạng là nếp sống chân chánh, không làm những nghề bất thiện.
- Chánh tinh tấn là tâm chuyên cần tŕ giới, tu hành, không lười mỏi.
- Chánh niệm là tâm hiểu rơ việc đang nghĩ, đang nói và đang làm.
- Chánh định là tâm b́nh tĩnh thản nhiên, không c̣n si mê loạn động.
Bồ Tát Quán Thế Âm nhận Chuỗi Ngọc Trân Bảo Pháp Thí của Bồ Tát Vô Tận Ư cúng dường, v́ lợi lạc của chúng sinh, và đem cúng dường Đức Phật Thích Ca, nghĩa là cúng dường Giáo Pháp giải thoát tối thượng; và cúng dường Đức Phật Đa Bảo, nghĩa là cúng dường Phật Tánh thanh tịnh sáng suốt.
Cúng dường Đức Phật Thích Ca:
Đức Phật Thích Ca là một vị Phật lịch sử. Giáo lư của Ngài trong sáng như vầng nhật nguyệt, giúp cho người tu theo hạnh Bồ Tát Quán Thế Âm, kinh Pháp Hoa, c̣n gọi là Hành Giả Pháp Hoa, giác ngộ tri kiến Phật. Ngài chỉ dạy vô vàn pháp môn tự giải thoát sự trói buộc của phiền năo, tự giác ngộ chân lư vượt trên mọi tín ngưỡng dân gian. Phần nhiều mọi sự khổ năo xuất phát từ tâm tham sân si, tâm tưởng tượng cố chấp, hay tâm lo buồn sợ hăi. Con người thường hay lo lắng, buồn rầu, sợ nghèo, sợ đói, sợ khát, sợ bịnh, sợ già, sợ chết, sanh ly tử biệt. Tưởng tượng, cố chấp, lo sợ càng nhiều, th́ dễ sanh tâm sân hận, hung ác, việc tội lỗi ǵ cũng dám làm. Người tu theo Phật muốn giải thoát sự khổ năo trong cuộc đời, nên phát tâm hành tŕ tinh tấn giáo pháp của Đức Phật giảng dạy, sống trong bát chánh đạo, trí tuệ khai mở, thấu hiểu được chân lư nhân quả. Con người sẽ hưởng được pháp vị an lạc vô biên.
Tham ái sanh ưu tư
Tâm từ thắng nóng giận
Tham ái sanh sợ hăi
Tâm thiện thắng ác hung
Ai giải thoát tham ái
Tâm thí thắng tham lam
Không ưu, không sợ hăi.
Tâm chơn thắng dối trá.
(Kinh Pháp Cú)
Hành Giả Pháp Hoa thực hành tự lợi và lợi tha, luôn luôn hành tŕ lục độ ba la mật, với ḷng từ bi chân thật v́ lợi ích chúng sinh mới có thể xả thân cứu độ tha nhân, c̣n gọi là “vô ngă vị tha”, hay “quên ḿnh v́ người”. Tâm hạnh Bồ Tát đạo ví như trân bảo quí giá hiếm có, cũng là Chuỗi Ngọc Trân Bảo Pháp Thí cúng dường Đức Phật Thích Ca thù thắng nhất.
Cúng dường Đức Phật Đa Bảo:
Đức Phật bên trong Tháp Đa Bảo hiện ra trên hư không, chính là h́nh ảnh tiêu biểu cho tri kiến Phật, cũng là Chân tâm hay Phật tánh, tức là trí tuệ bát nhă tự thân, không dính mắc với chuyện đối đăi, thị phi, nguyên nhân gây nên phiền năo khổ đau của thế gian. Do đó, con người muốn được giải thoát nên phát tâm tu hành hạnh Bồ Tát Quán Thế Âm. Bồ Tát là tâm từ bi cứu giúp nhân loại, tâm hoan hỷ làm tất cả công đức và phước đức, mà không chấp có công đức và phước đức, đó chính là tâm xả. Bồ Tát không có tâm tự măn, không có tâm mong đợi sự tán thán ngợi khen, nghĩa là Bồ Tát có tâm phá chấp và vô trụ, tức là “vô ngă vị tha” tuyệt đối.
Đức Phật dạy: “Phụng sự chúng sanh là cúng dường chư Phật”. Trên thế giới, với tự tánh thiện lành sẵn có, nhiều người tự nguyện đến những nơi chiến nạn, đói nghèo, bịnh tật, thiên tai. Với tâm từ b́nh đẳng bố thí tài vật và ḷng bi mẫn không phân biệt màu da, chủng tộc, tôn giáo, họ dùng bàn tay khéo léo dịu dàng và tài năng sẵn có, xoa dịu nỗi thống khổ cho nhân loại. Chính họ là những người hành theo hạnh nguyện của Bồ Tát Quán Thế Âm, quên ḿnh v́ người, nghe theo tiếng kêu cứu khổ đau của thế nhân và hiện thân cứu giúp. Cũng có người tu theo hạnh nguyện của Bồ Tát Quán Thế Âm một cách nghiêm mật, giải bày, giảng nói Chánh Pháp vô ngại, đem ánh sáng trí tuệ Phật Pháp cho mọi người. Đó chính là Chuỗi Ngọc Trân Bảo Pháp Thí giá trị hơn trăm ngh́n lạng vàng, xứng đáng đem cúng dường Đức Phật Đa Bảo vi diệu vô cùng.
Bồ Tát Quán Thế Âm là h́nh ảnh biểu hiện tượng trưng của sự cứu độ giải thoát về mặt tâm linh, thuộc lănh vực tâm tánh và ư thức của Bồ Tát hạnh, thực hành Bồ Tát đạo. Bồ Tát Quán Thế Âm không phải là một vị thần quyền linh thiêng có thể ban phước hay thỏa măn hết sự cầu khẩn van xin do mê tín và ḷng tham ích kỷ của thế gian như nhiều người tưởng tượng. Thâm nghĩa của hạnh Bồ Tát Quán Thế Âm là sự thanh tịnh cao thượng của tâm từ bi hỷ xả. Mọi người đều tự có khả năng đoạn tận phiền năo, phá trừ tâm ô nhiễm của tham sân si và khai mở trí tuệ, phát tâm từ bi hỷ xả lợi tha tuyệt đối, thực hành hạnh nguyện Bồ Tát Quán Thế Âm cứu khổ cứu nạn cho đời.
Hiểu rơ chân lư nhân quả, con người tự làm chủ bản thân từ sự suy nghĩ, đến lời nói, và hành động; sống không ỷ lại sự cứu rỗi, van xin, không c̣n tâm mong cầu, chờ đợi sự huyền bí linh thiêng hay phép lạ đến từ bên ngoài. Phép lạ chính là sự chuyển hóa nội tâm, chuyển hóa phiền năo thành bồ đề, chuyển hóa khổ đau thành an lạc. Cầu xin nhiều thất vọng nhiều. Nếu như cầu ǵ được nấy sẽ tăng trưởng ḷng tham lam và ích kỷ. C̣n nếu cầu không được ǵ cả, chính là con đường dẫn đến đau khổ triền miên không lối thoát. Cầu bất đắc th́ đương nhiên là khổ! Nếu như không được những ǵ mong muốn th́ hăy vui với những ǵ đang có, con người ít mong cầu, ít đ̣i hỏi, thiểu dục tri túc, ít muốn biết đủ, th́ thân tâm được an ổn tự tại.
Đa dục vi khổ
Sanh tử b́ lao
Tùng tham dục khởi
Thiểu dục vô vi
Thân tâm tự tại.
(Kinh Bát Đại Nhân Giác)
Như ḷng cha mẹ thương con, dạy cho con nhân nghĩa, dạy tri thức sống chân chính, chứ không tùy theo ư muốn vô minh dại khờ của con trẻ mà ban cho tất cả; đó là hại chứ không phải thương. T́nh thương trong đời cũng cần phải sáng suốt và cân nhắc, ḷng từ mẫn của tâm hạnh Bồ Tát thương tất cả chúng sanh không bỏ ai, nhưng chân lư thuộc về nhân quả không thay đổi. Chư Phật và Chư Bồ Tát cứu độ chúng sanh là dạy làm lành tránh dữ, gieo hạt giống từ bi sẽ nhận hoa trái từ bi, tạo hạnh phúc cho người sẽ nhận kết quả hạnh phúc cho ḿnh.
Tŕ niệm hồng danh của Bồ Tát Quán Thế Âm mang ư nghĩa nhắc nhở chúng sanh trở về trí tuệ sáng suốt giác ngộ của Phật tâm, Phật tánh tự thân. Khi nếm được Hương Vị Phật Pháp, c̣n gọi là Pháp Vị, con người sẽ mạnh dạn dứt bỏ ḷng tham lam sân hận si mê, và dẹp tan được nạn nước lửa, dao gậy, xiềng xích, phá trừ tâm ma và trị tận gốc nghiệp ác. Đó là sự tiêu diệt các nguyên nhân sanh đau khổ triền miên từ trước đến giờ.
Nạn lửa: Niệm Quán Âm để bỏ ḷng sân hận, nóng giận tiêu diệt, lửa tắt.
Nạn nước cuốn: Niệm Quán Âm để bỏ ḷng tham dục, nước tham ái tự khô kiệt.Nạn dao gậy: Niệm Quán Âm để bỏ ḷng si mê, dao gậy không hại làm được.
Nạn xiềng xích: Niệm Quán Âm để bỏ ḷng bất chánh, xiềng xích không trói buộc.
Nạn quỷ la sát: Niệm Quán Âm để bỏ ḷng hung ác, ác tâm tự điều phục.
Có câu chuyện đáng suy ngẫm như sau: Theo thông lệ các chùa mỗi tháng thường tổ chức thọ bát quan trai giới một ngày một đêm, giới tử về tham dự rất đông, có khi không c̣n chỗ để nghỉ đêm, ngoại trừ pḥng thờ linh vị. Không ít lời đồn đăi về chuyện hiển linh, hay linh ứng của các người đă mất, linh vị được thờ trong chùa, v́ vậy pḥng thờ này vẫn thường trống. Với tâm ích kỷ, tinh thần yếu đuối, con người sẽ dễ bị nhiễu loạn bởi những lời đồn vô căn cứ, sanh tâm sợ sệt vu vơ. Người biết cách tu, khi thọ bát quan trai, với ḷng thanh tịnh, khởi tâm từ bi, thương xót tất cả chúng sinh dù ở cảnh giới nào và phát nguyện rằng: “Công đức và phước đức trọn một ngày một đêm thọ bát quan trai hôm nay, xin tâm nguyện hồi hướng cho tất cả pháp giới chúng sinh, cùng chư vong linh kư tự tại chùa, đều được giác ngộ Chánh pháp và trọn thành Phật đạo”. Khi khởi tâm từ bi thanh tịnh, tương ưng với tâm Chư Phật, với tâm niệm Bồ Tát Quán Thế Âm, giới tử thọ bát quan trai không c̣n tâm ma hay tâm sợ hăi nữa. Tâm thiện sẽ giúp người biết tu có một giấc ngủ thật an lành, dù ở bất cứ nơi đâu, và trong bất cứ cảnh ngộ nào.
Tóm lại, Bồ Tát Quán Thế Âm chính là pháp tu cao quí lợi lạc cho thế gian, tạo phước đức đạo tâm cho người, đem lại ánh sáng giác ngộ chân thật cho chúng hữu t́nh. Trước giờ phút Đức Phật Thích Ca chứng đạt toàn giác viên măn, ma quỉ dạ xoa dùng mọi vũ khí tham ái quyến rũ ngăn cản, nhưng nhờ định lực cao siêu, Đức Phật an nhiên tự tại tâm không dao động. Hơn nữa, Ngài phát khởi từ bi tâm, thương xót hóa độ, thu phục tâm ma, binh khí biến thành hoa tươi cúng dường và sau đó Đức Phật chứng vô thượng chánh đẳng chánh giác. Ḷng tôn kính cúng dường Chư Phật, Chư Bồ Tát không chỉ là vật chất thế gian, mà là giá trị nhân cách ở đời, là tâm từ bi hỷ xả hành đạo, tu hạnh thanh tịnh, tinh tấn tŕ giới, đạt được trí tuệ bát nhă viên măn. Đó chính là “Chuỗi Ngọc Trân Bảo Pháp Thí”, “vô ngă vị tha”, “quên ḿnh v́ người” cúng dường b́nh đẳng thập phương chư Phật và chư Bồ Tát một cách cao quí tối thượng nhất.
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Thích Nữ Chân Liễu