Thư ṭa soạn số 53
(tháng 04.2016)
DƠI THEO D̉NG GIÓ BỤI
Những ngọn gió cuối mùa (hay đầu mùa?) đi ngang vườn cây vừa đơm lá mới. Những cánh hoa rơi c̣n vương văi nơi này nơi kia, dưới những gốc cây lớn, nhỏ. Thỉnh thoảng, bụi và rác tung mù mịt theo gió. Gió qua rồi, rác nằm im, mà bụi hăy c̣n lơ lửng trong không. Bầu trời cuồn cuộn mây xám như thể chuẩn bị cho một cơn mưa lớn. Nhưng không. Chỉ có những hạt nước, nhỏ như bụi, lất phất rơi xuống thềm rêu xanh.
Đừng nói sáo ngữ rằng ta là cát bụi sẽ trở về với cát bụi, khi chúng ta tiếp tục tham lam, theo đuổi không ngừng ư muốn chiếm hữu, tranh đoạt cho phần ḿnh. Đừng nghĩ suông rằng cuộc sống mong manh vô thường, khi chúng ta chưa thực sự mở ḷng thương yêu, cảm thông, đón nhận quan điểm và lẽ sống của người khác. Khi tham lam, thù hận, cuồng si, chúng ta quên mất sự hiện hữu của kẻ khác, mà cũng quên hẳn đi tính chất nhỏ nhoi và huyễn mộng của cát bụi. Khi chỉ biết có ḿnh, chúng ta sẽ không bao giờ cảm nhận được nỗi đau khổ của kẻ khác—thường khi là hậu quả trực tiếp hay gián tiếp từ ḷng tham, sân hận và sự cố chấp của chính chúng ta. Ḷng tham lam vị kỷ biến những hạt bụi thành những vân thạch, vẫn thạch, hay thiên thạch, chuyển động, cháy, va chạm nhau, hoặc xé toang bầu khí quyển, rơi thẳng xuống tạo những vết thương loang lổ trên bề mặt b́nh yên của các thiên thể, thậm chí c̣n hủy hoại môi sinh của cả một vùng rộng lớn. Thiên thạch nhỏ, va chạm nhỏ; thiên thạch lớn, va chạm lớn. Một t́nh thương to lớn th́ có thể làm mát rượi cả rừng xanh và bầu trời; trong khi một cái ngă to lớn th́ chỉ có ngăn trở, đụng chạm, phá hoại. Tại sao chúng ta cứ măi gây khổ cho nhau chỉ v́ ư muốn riêng của ḿnh (hay ư muốn của một đảng phái, một cá nhân lănh đạo, một đấng thiêng liêng vô h́nh nào đó)? Tại sao chúng ta cứ đẩy người khác vào khổ đau (và cái chết) chỉ v́ họ không cùng niềm tin và lư tưởng với chúng ta? Có chăng một niềm tin chắc thật, tuyệt đối, mang lại hạnh phúc phổ cập cho tất cả mọi người? Ngay khi khởi lên ư niệm về một cái ǵ tuyệt đối, chúng ta đă bắt đầu đi vào thiên kiến, cực đoan, cắt đứt cơ hội cho việc truy t́m sự thực. Chúng ta có là cát bụi không? Không. Chỉ có thân xác—hợp thành từ đất (cát bụi), nước, gió, lửa—sẽ trở về với ḷng đất và hư không; nhưng tinh anh một đời (hay nhiều đời) của chúng ta th́ c̣n ở lại, thay đổi, động chuyển và tái hiện nơi một môi trường thích ứng với tác hưởng của nó. Nếu không tin điều ấy th́ hăy cứ tin, hoặc ví von đơn giản rằng, chúng ta là cát bụi, mong manh, nhỏ bé; và đừng quên chiêm nghiệm về tự thân cát bụi trước khi trở về với đất… Cát bụi chúng ta đă đến và đi như thế nào trong cơi đời mênh mông và không gian vô hạn nầy? Hữu t́nh hay vô t́nh? Trên thực tế, chúng ta không giống cát bụi, v́ chúng ta không phải vô t́nh, vô cảm. Trong ta đă sẵn có t́nh thương yêu. V́ có sẵn, chúng ta đă biết yêu thương cha mẹ và những người thân từ lúc sơ sinh, ấu thời. Rồi càng trưởng thành, từ môi trường sống, từ gia đ́nh và xă hội, mà hệ trọng nhất là từ nơi ḷng vị kỷ của mỗi người, chúng ta đă vong thân, hóa thân thành những ǵ thật vô t́nh, vô cảm, như cát bụi. Và rồi chúng ta làm khổ ḿnh, khổ người, hủy hoại niềm thương yêu mà đáng ra, chúng ta phải trân trọng, tha thiết trao tặng nhau không giới hạn trong cuộc tồn sinh nầy. Ḷng vị kỷ không mang lại hạnh phúc cho ai cả, ngay cả chính bản thân người vị kỷ. Niềm vui đến từ vị kỷ, không phải là hạnh phúc, mà chỉ là ảo giác nhất thời của sự thỏa măn; là phóng ảnh của nỗi bất lực trong sự truy t́m hạnh phúc. Vị kỷ dẫn đến vô cảm; vô cảm dẫn đến cô đơn, ly cách.
V́ vậy, xin đừng nói nghĩ suông chúng ta là cát bụi, hay là những thiên thạch lạnh lùng rơi xuống đất nầy. Ngoài kia, khi mặt trời lên, sương tan thành mây, bụi tung theo gió; và chúng ta, những người biết rung động trước cái đẹp, biết ưu tư về lẽ sống, có thể giao cảm ḥa điệu với nhau trong t́nh thương yêu vô cùng.
|