|
VỀ MỘT NGÔI CHÙA NI TRÊN ĐẤT LÀO
LAM KHÊ
Chùa có tên Diệu Giác. Ngôi chùa Ni mà tôi có duyên hội ngộ trên Đất Nước Lào trong một chuyến tham quan du lịch ngắn ngày. Vừa buớc chân đến Savanakhet- thành phố lớn thứ hai của Lào, chúng tôi được chú Phật tử người Huế định cư tại đây ra đón rồi đưa về một ngôi chùa Ni trong thành phố. Theo lời vị đạo hữu th́ tỉnh Savanakhet có hai ngôi chùa do cộng đồng người Việt di cư tạo lập từ những năm ba mươi của thế kỷ trước. Chùa Diệu Giác Ni và chùa Bảo Quang Tăng. Những ngôi chùa Việt hiện diện trên Đất Nước Triệu Voi đều mang đậm dấu ấn quê nhà. Mái chùa quê hương trở thành nơi hội tụ giao lưu để những người con Phật gặp nhau trên khắp nẻo đường tha phương lập nghiệp. Tam quan chùa hiện ra trên một con đường rộng thoáng yên tịnh. Một ngôi chùa cổ kính b́nh dị như bao ngôi chùa, nhưng khi bước vào, tôi có cảm giác như ḿnh đang trở về với ngôi chùa thân quen tại quê nhà. Cổng chùa cũng là màu vàng nền nă nhẹ nhàng mà thanh thoát; bốn trụ cột cao cùng dăy tường rào lại phủ một màu xanh lam dịu mát truyền thống. Trước sân có tượng đài Quan Âm lộ thiên. Trên cao, mái ngói đỏ thẫm nổi bật dưới bóng chiều tà. Những h́nh rồng chạm khắc tinh tế uyển chuyển hài ḥa xoay quanh bốn hướng. Trên trụ cổng có bánh xe chuyển luân, có những búp sen hồng dịu dàng vươn cao trong nắng ấm... Ngôi chùa Ni với một lối kiến trúc thuần Việt không hề nhầm lẫn với bất cứ ai. Mà đă nói đến tính cách riêng của mỗi dân tộc th́ đâu thể dùng phép so sánh với những ngôi chùa bản xứ vốn rất tinh xảo sắc nét. Chùa Việt mang âm hưởng quê hương, hồn thiêng sông núi... để ḷng người xa xứ măi vương vấn theo nhịp chuông tiếng mơ ngân vang trong khuya sớm. Sư cô Đàm Luân- trụ tŕ chùa, là người Việt nhưng sanh trưởng tại Lào. Cha gốc Thanh Hóa, mẹ người Hải Dương, họ di cư sang Lào từ thời kháng chiến chống Pháp. Sư cô từng có nhiều năm tu học tại thủ đô Viêng Chăn trước khi về đảm nhận phật sự ngôi Tam Bảo này. Vóc người dong dơng cao, tư chất nhanh nhẹn, giọng Bắc nhẹ nhàng truyền cảm. Cung cách nói chuyện của Sư toát lên vẻ chơn chất đôn hậu mà lại tự nhiên dễ gần gũi. Thế là chẳng mấy chốc, cuộc đàm đạo quanh bàn trà giữa những người có chung màu áo và cùng ngôn ngữ đă trở nên thân t́nh cởi mở. Đêm đầu tiên nghỉ lại chùa, lắng nghe tiếng mưa rơi nhẹ bên thềm và sự tĩnh lặng của đường phố, cảm giác như ḿnh vừa bước qua một thế giới tràn ngập những sắc màu yên vui tự tại. Không gian chùa Diệu Giác không rộng nhưng thoáng đăng và thật yên tịnh. Pḥng khách treo nhiều tranh lịch h́nh ảnh các ngôi chùa nổi tiếng xứ Huế. Kinh sách tiếng Việt chất đầy trong tủ. Ngoại trừ tượng Phật Thích Ca là sản phẩm đặc thù của xứ sở Chămpa, các tượng khác như Di Đà, Hộ Pháp, Ông Tiêu... cho đến chuông Gia tŕ, Đại hồng chung, trống Bát nhă... đều là hàng Việt Nam chính hiệu. Thật thú vị khi đọc những lời Phật dạy, những câu kinh Pháp cú, bảng nội quy, nghi thức tụng niệm dán khắp tường đều bằng Việt ngữ. H́nh ảnh và ngôn ngữ Việt tạo cho ngôi chùa có một phong cách riêng đầy sắc thái. Ngoài sư cô trụ tŕ, chùa c̣n có ba vị Sa di Ni và một tín nữ. Họ đều lớn tuổi nhưng sự tu tập hành tŕ thật tinh tấn miên mật. Buổi khuya sau thời công phu, quư vị c̣n ngồi lại trên chánh điện niệm Phật cho tới sáng. Thời khóa tụng niệm khuya tối, quả đường hai buổi sáng trưa đều theo nghi thức Đại thừa Bắc Tông. Không ăn chiều, không đỏ lửa nên có nhiều thời gian tịnh tu quán niệm. Sau các thời tụng kinh chấp tác, quư cô cùng ngồi học kinh trên nhà giảng hoặc mở băng đĩa nghe thuyết pháp. Băng giảng của quư thầy từ Sài g̣n và Huế gởi sang. Phật tử đến tụng kinh lễ Phật vào các ngày rằm ngày lễ. Phật tử Lào thỉnh thoảng cũng có người tới chùa lễ Phật và giao lưu học hỏi với quư Ni. Ni Việt Nam tu tập trên đất nước Lào không nhiều, nên việc thọ giới Tỳ Kheo Ni quả là nan giải v́ Lào không có giới đàn dành cho Ni. Ni Nam Tông chỉ thọ 5 giới, quấn y trắng và không được lập chùa riêng. Một lần thầy Minh Phát từ Sài-g̣n qua, nhận thấy các Ni người Việt đă làm trụ tŕ nhưng vẫn c̣n là Sa Di Ni, thầy liền gọi họ lại và nói: “Quư cô về lo may đủ ba y. Sang năm thầy trở qua sẽ truyền giới cụ túc cho. Giới pháp đầy đủ th́ con đường tu tập hoằng đạo sẽ thuận lợi hơn” Thế là năm sau (1992) Thầy Minh Phát qua Lào dự lễ trai đàn chẩn tế tại chùa Bàng Long (chùa Việt ở Viêng Chăng) cùng với quư Ôn và quư Sư bà. Có đủ hai bộ Đại Tăng, thầy liền xin tổ chức Đại giới đàn, cho mời tất cả Ni Việt trên khắp nước Lào về chùa Bàng Long thọ đại giới. Đàn giới đặc biệt năm đó, sư cô Đàm Luân cùng tám vị Ni đều được lănh thọ giới phẩm Tỳ Kheo Ni. Vào khoảng thập niên sáu mươi- thế kỷ hai mươi, Ḥa Thượng Nhật Liên- Trụ tŕ Tổ đ́nh Tây Thiên- Huế, trong thời gian du hóa sang Lào, ngài cho trùng tu lại chùa Bảo Quang và chùa Diệu Giác với quy mô rộng lớn như hiện nay. Trên bàn Tổ chùa có thờ di ảnh của Ḥa Thượng. Từ mối nhân duyên đó, hai ngôi chùa Việt tại Savanakhet luôn giữ mối giao ḥa liên kết với Giáo hội Phật giáo Thừa Thiên- Huế. Ngoài lễ Phật đản, An cư, Vu Lan và Tết cổ truyền (theo âm lịch Việt Nam) quư thầy ở Huế cũng thường qua thuyết pháp và chủ tŕ các buổi lễ quy y, thọ bát quan trai, cúng trai đàn chẩn tế cho Phật tử người Việt trong vùng. Quư Ni ở Huế qua Lào dự lễ hay đi du lịch đều t́m đến lưu trú tại chùa Diệu Giác. Thỉnh thoảng Sư Đàm Luân lại về Huế. Sư bảo: “Chùa Huế như một ngôi nhà lớn với nhiều bạn đạo thân t́nh. Lâu lâu có dịp là ḿnh lại trở về nhà thăm viếng mọi người và tham quan các cảnh chùa.” Quư thầy quư cô ở Huế đều quen biết và quư trọng sư. Rồi cũng tới lúc chúng tôi phải nói lời từ giă đất nước Lào hiền ḥa tươi đẹp. Đường về qua ngơ tắt Campuchia rút ngắn mà ḍng cảm xúc cứ dài thêm ra. Bởi tôi biết... ḿnh vừa mang thêm món nợ ân t́nh với những người bạn đạo phương xa. Chút niềm tri ân chở theo suốt cuộc hành tŕnh. Năm tháng rồi sẽ phôi pha và những người con Phật sẽ lại gặp nhau nơi một chốn về an nhiên tịnh lạc.
|